Công nghệ Blockchain là gì? Ứng dụng vào thực tế 2024

Với sự phát triển một cách chóng mặt, công nghệ Blockchain thu hút hầu hết sự chú ý. Chỉ trong vòng chưa đầy thập kỷ, nhưng Blockchain đã thật sự bùng nổ trong giới công nghệ. Blockchain còn góp phần giải quyết nhiều vấn đề trong đó phải nhắc đến tài chính chứng khoán. Ngay cả các đồng tiền ảo nổi tiếng như Bitcoin, THETA hay Litecoin đều áp dụng công nghệ này. Vậy hãy cùng tienao247 tìm hiểu về công nghệ Blockchain và ứng dụng của nó với ngành công nghệ.

Công nghệ Blockchain nghĩa là gì?

Công nghệ Blockchain là một hệ thống các thông tin được lưu dưới dạng khối (block). Các thông tin này sẽ kết nối với nhau theo dạng chuỗi (chain). Các Block trước sẽ nối với các Block sau cùng với các thông tin được lưu trữ như thời gian hay mã giao dịch.

Về bản chất, Blockchain được ví như một cuốn sổ điện tử nơi lưu trữ khối lượng khổng lồ chi tiết các giao dịch. Các thông tin được lưu trữ được bảo mật mức tối đa. Dữ liệu được mã hóa ở dạng khối và cần phải xác nhận hàng loạt các thiết bị trước khi vào mạng lưới.

Sự hình thành công nghệ Blockchain

Scott Stornetta và Stuart Haber được xem là tác giả của ý tưởng về Blockchain vào đầu những năm 1990. Thắc mắc ban đầu của tác giả là cần tạo một hệ thống, nơi có thể đóng dấu các dữ liệu số. Từ đó, hai người đã trình bày các ý tưởng để lưu trữ dữ liệu một cách chắc chắn không bị giả mạo.Tuy nhiên, sáng kiến của hai tác giả lúc đấy vẫn còn khá mới mẻ và chưa đề xuất được hướng giải quyết hiệu quả.

Phải đến năm 2008, cha đẻ chính thức của Blockchain là Satoshi Nakamoto, người tạo ra trang web bitcoin.org. Người đã dành thời gian nghiên cứu cũng như tạo ra một hệ thống hoàn chỉnh. Tuy nhiên, lai lịch thật sự của Satoshi Nakamoto đến đây vẫn là một dấu chấm hỏi lớn.

Cách thức hoạt động của công nghệ Blockchain

Đặc điểm chính của hệ thống Blockchain gồm ba phần chính trong một block: Dữ liệu, hash block hiện tại và hash block trước. Sau đây đặc điểm cụ thể của 3 phần như sau:

  • Dữ liệu: Các dữ liệu được lưu trữ tùy theo từng khối Blockchain khác nhau. Ví dụ như: Các đồng tiền điện tử như Solana phần dữ liệu sẽ bao gồm thông tin giao dịch; thời gian tiến hành; thông tin người mua – bán.
  • Hash của block hiện tại: Được xem như là vân tay nhận dạng của mỗi block. Mỗi block sẽ được đánh dấu những đặc điểm khác nhau.
  • Hash của block trước: Mục đích tạo ra các dây chuỗi nhằm liên kết giữa các block lại với nhau. Một khi một block có vấn đề sẽ tạo ra sự bất thường cho các block liên quan. Đây được xem là ưu điểm cao của công nghệ Blockchain. Từ đó, nếu có bất kỳ xâm nhập nào tấn công sẽ được phát hiện nhanh chóng.
Mạng lưới hoạt động Blockchain
Mạng lưới hoạt động Blockchain

Các phiên bản nâng cấp của công nghệ Blockchain

Công nghệ blockchain đã có những bước phát triển mạnh mẽ từ những thời gian đầu đến bây giờ. Không chỉ là hệ thống bảo mật tối ưu của tiền điện tử, blockchain còn có thể thực hiện nhiều vai trò khác.

Blockchain 1.0

Đời đầu của Blockchain phải kể đến các đồng tiền mã hóa. Với sự triển khai các DLT đã giúp giảm thời gian thực hiện các giao dịch. Tiêu biểu thời kỳ đó là đồng Bitcoin. Cũng từ đó, sự phát triển của đồng tiền ảo lên tầm cao mới dựa trên cơ sở chính là Blockchain.

Blockchain 2.0

Còn có tên gọi khác là hợp đồng thông minh. Một bước đột phá giúp Blockchain phát triển ra ngoài tiền điện tử. Tại đây, các giao dịch thiết lập trên chuỗi hệ thống. Sau đó, sẽ được xử lí nhanh chóng và độ chính xác gần như tuyệt đối.

Từ sau Blockchain 2.0 các ứng dụng truyền thống gần như đã được thay thế một phần. Nhờ sự xử lí nhanh chóng các thỏa thuận phức tạp, Blockchain đã được sử dụng rộng rãi. Đối với người dùng, khi áp dụng công nghệ Blockchain giúp tiết kiệm lớn khối thời gian cũng như chi phí để thực hiện và lưu trữ các giao dịch phức tạp.

Blockchain 3.0

Một loại ứng dụng chạy theo chuỗi khối hoặc kiểu hàng ngang. Các máy tính sẽ liên kết với nhau thành hệ thống thay vì đơn lẻ như những phiên bản trước. Block 3.0 còn có tên gọi khác là ứng dụng phi tập trung. Cũng nhờ sự liên kết các block mà ứng dụng không cần phải kiểm soát qua một hệ thống đơn vị tập trung nào.

Blockchain 4.0

Dựa trên những phiên bản trước, Blockchain 4.0 tạo ra phiên bản hoàn chỉnh hơn. Với tầm nhìn dài hạn, Blockchain 4.0 đang hướng đến việc trở thành một xu hướng chính cho các hoạt động kinh doanh công nghệ. Tuy thời điểm hiện tại, ở đây vẫn còn nhiều thách thức nhưng nhìn chung Blockchain đã có những bước đột phá ghi nhận.

Ưu nhược điểm của công nghệ Blockchain

Với sự phát triển gần như là độc quyền của mình, Blockchain đem lại những lợi ích mà một số hệ thống khác không đáp ứng được như:

Ưu điểm của Blockchain

Tăng cường hệ thống bảo mật nhờ phân tán

Các thông tin Blockchain lưu trữ trên hàng ngàn máy tính kết nối với nhau các mạng lưới gọi là Nope. Tại mỗi điểm Nope được lưu trữ dữ liệu và bản sao dựa trên cơ sở dữ liệu các khối. Cũng nhờ ưu điểm này, các Nope đơn lẻ khi gặp phải các vấn đề phát sinh đều không ảnh hưởng đến cả hệ thống Blockchain. Hacker muốn xâm nhập vào một hệ thống mạng lưới Nope như vậy cũng là điều khó khăn.

Duy trì tính ổn định giảm sự tấn công hacker

Hệ thống của công nghệ Blockchain là một hệ thống có sự liên kết mật thiết giữa các mã. Tại mỗi máy sẽ được bảo mật gần như tối đa. Vì vậy, hacker muốn tấn công vào vị trí nào trên mạng lưới bắt buộc phải phá hủy toàn bộ các block. Tuy nhiên, điều đó là khó có thể xảy ra với sự sắp xếp các khối một cách trật tự và liên kết như Blockchain.

Hệ thống được đảm bảo tuyệt đối

Với cách thức chính là peer to peer cũng như việc kết nối các các khối ngang hàng đã giúp giữ an toàn cho Blockchain. Các bên tham gia giao dịch trực tiếp với nhau nhờ hệ thống Blockchain. Nhờ việc bảo mật tốt của hệ thống mà không cần hỗ trợ bởi các bên trung gian. Từ đó, các chi phí liên quan trung gian được giảm đáng kể. Thậm chí còn tiết kiệm được thời gian cũng như không bị kiểm soát, mất thông tin ra ngoài.

Công nghệ Blockchain đạt nhiều ưu điểm
Công nghệ Blockchain đạt nhiều ưu điểm

Nhược điểm Blockchain

Tuy nhiên, dù có đạt được mức tuyệt đối nhưng Blockchain vẫn còn một số điểm bất cập cần cải thiện như:

Khả năng rủi ro cao nếu mất khóa cá nhân

Bất cứ cá nhân hay tổ chức tham gia vào hệ thống đều được cung cấp hai chìa khóa. Một chìa khóa được sử dụng chung cho mạng lưới và một chìa khóa dành riêng cho mỗi cá nhân. Việc đánh mất chìa khóa cá nhân sẽ dễ bị thoát thông tin ra ngoài. Vì chìa khóa cá nhân có chức năng giúp các cá nhân có quyền truy cập; cũng như kiểm soát được những thông tin riêng của mình.

Một khi các cá nhân làm mất chìa khóa, người dùng sẽ không thể tham gia bất cứ hoạt động cá nhân nào. Các tài sản của người dũng sẽ được xem như đóng băng. Do nguyên lí hoạt động của Blockchain thực hiện ngang hàng. Vì vậy, khi đánh mất chìa khóa người dùng cũng sẽ không có cách để lấy lại được chìa khóa; hay bất cứ tài sản còn trong tài khoản.

Tiêu tốn nhiều tài nguyên lưu trữ

Hiện nay, các đồng tiền ảo khi đăng ký Blockchain đều có quyền tham gia khai thác trực tiếp trên hệ thống. Nhiều người tham gia đã đầu tư các thiết bị đạt công suất cao nhằm phục vụ nhu cầu cá nhân này. Cùng với đó là các hoạt động diễn ra với một khối lượng giao dịch khổng lồ. Chính điều này đã làm tiêu tốn khá nhiều nguyên liệu tài nguyên.

Không những vậy, việc phát triển các hệ thống Blockchain một cách chóng mặt như hiện nay làm tiêu tốn nhiều không gian. Mặc dù được tối ưu dung lượng lưu trữ nhưng với sự phát triển này đòi hỏi sự nâng cấp cao hơn. Nếu không sẽ gây ra những khó khăn ở việc lưu trữ tại các khối quan trọng.

>>> Xem thêm:

Ứng dụng của công nghệ Blockchain trong công nghệ

Mặc dù Blockchain đến hiện tại vẫn còn một số hạn chế công nghệ. Tuy nhiên, vẫn không thể phủ nhận được lợi ích mà Blockchain đã đem lại cho các lĩnh vực khác ngoài tiền kỹ thuật số.

Thị trường game

Ứng dụng Blockchain trong game
Ứng dụng Blockchain trong game

Trong hầu hết các trò chơi truyền thống, đa phần các cá nhân đều thực hiện một cách đơn lẻ. Người tham gia không thể thực hiện các tiện ích chung hay tập trung những người giam lại với nhau. Nhưng khi áp dụng công nghệ Blockchain vào thị trường trò chơi đã mở ra một con đường mới. Tại đây, người tham gia trò chơi đã có thể thực hiện các thao tác trong hệ thống phi tập trung.

Sau khi thực hiện kết nối với Blockchain người chơi đã có thể toàn quyền quyết định tài sản của mình. Ngoài ra, người chơi có có thể tăng việc tương tác qua trao đổi sản phẩm với những người chơi khác. Từ đó giúp cộng đồng trò chơi trở nên phát triển hơn.

Các dịch vụ liên quan ngân hàng

Đối với lĩnh vực tài chính, ngân hàng vấn đề liên quan đến bảo mật thông tin khách hàng luôn đặt lên hàng đầu. Sau khi tiếp nhận hệ thống Blockchain vào các vấn đề liên quan đã được giải quyết một cách dễ dàng hơn.

Một số ví dụ của Blockchain đến tài chính như:

  • Khách hàng có thể thực hiện các giao dịch không cần đến trực tiếp
  • Các hệ thống Block giúp hỗ trợ việc thanh toán hay xác minh khách hàng nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo chính xác.
  • Các loại tiền ngoại tệ hay tiền phi tập trung giữa các quốc gia đều được thực hiện nhanh chóng; không bị ảnh hưởng bởi khoảng cách.

Lĩnh vực về y tế, sức khỏe

Ở các nước phát triển việc cập nhật công nghệ Blockchain trong y tế đã được thực hiện từ lâu. Tại Việt Nam cũng đang từng bước tiếp cận và áp dụng hệ thống y tế nhà nước. Với sự đột phá về phiên bản đã giúp Blockchain ưu tiên sử dụng một cách rộng rãi.

Tại lĩnh vực y tế, việc áp dụng Blockchain giúp theo dõi tình hình bệnh nhân một cách chuẩn xác nhất. Ngoài ra, còn đảm bảo các nguồn cung cấp thiết bị một cách hiệu quả. Chất lượng của các loại thực phẩm, thuốc men cũng sẽ được theo dõi từ đầu.

Nông nghiệp

Vấn đề đang gặp phải của Việt Nam và các nước đang phát triển là về việc truy xuất nguồn gốc của thực phẩm. Để nâng cao giá trị hàng hóa và lòng tin của người mua các nơi sản xuất cần báo cáo rõ quy trình canh tác. Hệ thống trên Blockchain giúp mọi người có thể tiếp cận dễ dàng; để lưu trữ toàn bộ thông tin nông sản. Không những vậy, việc tra cứu thông tin của người mua cũng được thực hiện dễ dàng hơn.

Một số ví dụ cụ thể của ứng dụng công nghệ Blockchain với nông nghiệp như:

  • Quản lí toàn bộ các chuỗi cung cấp nông sản, khối lượng hàng còn tồn.
  • Giúp lưu trữ những thông tin liên quan từng loại nông sản; cách bảo quản cũng như phương thức sơ chế.
  • Thực hiện tra cứu, truy xuất nguồn gốc của các loại hàng hóa; quy trình thực hiện hay các giấy tờ chứng nhận liên quan.

Kết luận

Bài viết trên đây đã tổng hợp chi tiết thông tin liên quan đến công nghệ Blockchain. Một hệ thống 4.0 có thể áp dụng và mang nhiều lợi ích cho các lĩnh vực khác nhau. Việc khai thác một cách hiệu quả giúp nâng cao chất lượng. Theo dõi tienao247 để cập nhật thêm các thông tin hữu ích liên quan khác nhé!

>>>Xem thêm:

Thông tin: tienao247.com